Şaşılık nedir?

 Ä°ki gözün, uzaktaki bir cisme baktıklarında, optik eksenlerinin paralelliklerinin bozulmasına ÅŸaşılık denir. Yapılan araÅŸtırmalarda toplumun yüzde 2 sinde belirgin olan ÅŸaşılığa rastlanmıştır. Yüzde 4 ünde ise gösterilemeyen üç boyutlu görme kusurları bulunmaktadır. Åžaşılık büyük ölçüde göz tembelliÄŸine (ampliopi) yol açmaktadır. Zamanında teÅŸhis ve tedavi edilmediÄŸi takdirde ilerleyen yaÅŸlarda tedavisi mümkün olmamaktadır. Åžaşılık bir tembellik sebebi olup, bu yönüyle de ayrı bir önem arz eden hastalıktır. Åžaşılığın, yatay kaymalar (içe-dışa) ve dikey kaymalar (yukarı-aÅŸağı) olmak üzere çeÅŸitli ÅŸekilleri vardır.

Çocuklardaki göz kaymalarında anne-babalar nelerden ÅŸüphelenmelidirler:

* Çocuktaki bakış pozisyonunda gözlerdeki asimetrizm.

* Çevreden insanların bu durumu belirtmeleri.

* Çocukta anormal baÅŸ pozisyonu, çocuÄŸun başını yana eÄŸmesi, dik tutamaması.

* ÇocuÄŸun görmesinde problem varsa, özellikle televizyona yakından bakıyorsa hem kırma kusurları açısından hem de ÅŸaşılık açısından ÅŸüphelenilebilir.

Yalancı Şaşılık

Kimi bebeklerin gözleri genellikle sanki paralel bakmıyormuÅŸ gibi durabiliyor. Bunun nedeni, bebeklerin burun kökünün geniÅŸ olması. Bir baÅŸka sebebi ise gözlerde epikantus denilen burun kısmında bir cilt katmanının bulunması. Ä°ÅŸte bu nedenlerden dolayı bebeÄŸin gözlerinde ÅŸaşılık varmış gibi bir görünüm oluÅŸabiliyor. Çocuk büyümeye baÅŸladığında ise paralelinde burun büyüyor, deri kıvrımları geriliyor ve yüz normal bir görünüm kazanıyor. Bunun sonucunda yalancı ÅŸaşılık durumu da kendiliÄŸinden kayboluyor. Ancak bazı çocuklarda göz kayması geliÅŸme çağında da devam ediyor. Dolayısıyla göz kaymasının gerçek olup olmadığını ancak bir göz doktoru ayırt edebileceÄŸi için bebeÄŸin mutlaka bir göz muayenesinden geçmesi gerekmektedir.

1- Küçük YaÅŸta Kaymalar :

Nedenleri :

- Zor DoÄŸum
- Zor hamilelik dönemi veya hamilelikte geçirilen ağır hastalıklar
- Annenin hamilelik sırasında bazı ilaçları kullanması
- Anne - babanın akraba olması
- Küçük yaÅŸta geçirilen ağır ve ateÅŸli hastalıklar
- Küçük yaÅŸta geçirilen havaleler
- Åžiddetli düÅŸme
- Görme bozukluÄŸu
- Ailede gözü kayan veya göz bozukluÄŸu olanlar

ÇeÅŸitleri :

Tek Gözde devamlı Kayma : En sık rastlanan türdür. Genelde içe kayma ÅŸeklindedir ve kaymaya sıklıkla hipermetropi / hipermetropik astigmatizma eÅŸlik eder.
Bazen de dışa kayma şeklindedir ve buna genellikle miyopi / miyopik astigmatizma eşlik eder.
Ä°ki Gözde Kayma: Bu çeÅŸit kaymalarda anne-baba daha üzgündürler; halbuki iki gözün kayması daha kolay tedavi edilir.

Tedavi :

- En önemlisi çocuÄŸun göz doktoruna erken götürülmesidir
- Önce varsa görme kusuru düzeltilmeli ve gerekli gözlükler verilmelidir
- Sonra gerekirse kapama yapılmalıdır
- EÄŸer kapama yapılamazsa, göz bebeÄŸini büyütücü ilaçlarla kapama etkisi saÄŸlanmalıdır
- Gerekirse özel aletlerle pleoptik tedavi uygulanmalıdır
- Yeterli olmayan durumlarda cerrahi müdahale yapılmalıdır.

2- Ä°leri YaÅŸlarda Göz Kaymaları:

Genelde trafik kazası, darbe gibi travmalardan sonra veya ÅŸeker hastalığı, beyin, göz tümörleri gibi nedenlerden oluÅŸurlar: Tedavileri nedene yöneliktir.

Genel olarak şaşılık tedavileri :

1)Optik tedavi
UK/U oranının normal olduÄŸu akomodatif ÅŸaşılıklarda en geçerli tedavi yöntemi gözlüktür. Åžaşılığın baÅŸladığı yaÅŸtan itibaren çocuÄŸa sürekli gözlük taktırılır. UK/U oranının yüksek olduÄŸu olgularda bifokal (uzaÄŸa ayrı, yakına ayrı dioptrili) gözlük verilir.

2) Binoküler görmenin (iki gözle üç boyutlu görme) düzeltilmesi:
Åžaşılık tedavisinin en güç aÅŸaması binoküler görmenin düzeltilmesidir. Bunun için kaymanın ve tembelliÄŸin daha önceden tedavi edilmiÅŸ olmaları gerekir. Binoküler görme özel alet ve yöntemlerle geliÅŸtirilmeye çalışılır.

3) Ambliyopi tedavisi
ÇeÅŸitli yöntemler arasında en çok kullanılan kapatma yöntemidir. SaÄŸlam göz kapatılarak tembel gözün çalışması saÄŸlanır. Çocuklarda kapatılan gözün bir süre sonra tembelleÅŸeceÄŸi dikkate alınarak, iki yaşına kadar olan çocuklardan kapatma dönüÅŸümlü olarak uygulanır. Ä°ki yaşıyla altı yaÅŸ arasında görme derecesi saptanabileceÄŸinden saÄŸlam göz sürekli kapatılır ve her hafta görme derecesi ölçülür

4) Ä°laç tedavisi
 Ufak çocuklarda kapama yapılamıyorsa sikloplojik ilaçlar ile bir süre tedavi yapılır.

5) Cerrahi tedavi
ÇoÄŸunlukla akomodatif olmayan ve kısmi akomodatif ÅŸaşılıklarda uygulanır. Bu yöntemle göz dışındaki kasların çekme kuvvetleri azaltılır veya çoÄŸaltılır.

Åžaşılığın Cerrahi ile Düzeltilmesi Nasıl Olur?

Gözler göz küresinin dışında 6 çift kas ile hareket eder.Strabismus cerrahisinde göz yönlere çeviren bu kaslar zayıflatılır veya kuvvetlendirilir. Çocuklarda cerrahi müdahale için anestezi gereklidir. SaÄŸlıklı çocuklar ameliyattan bir iki saat sonra eve gidebilirler. Ä°yileÅŸme Ameliyattan sadece 2-3 gün sonra okula dönebilirler.

Cerrahi Ne Zaman Yapılmalıdır?

Genel bir kural olarak ÅŸaşılık mümkün olan erken yaÅŸta yapılmalıdır. Gözleri doÄŸuÅŸtan içe kayan çocuklarda bir yaşını tamamlamadan yapılan cerrahi binoküler görmeyi daha olanaklı kılar.

Strabismus Cerrahisinin Riskleri Nelerdir?

En büyük risk ÅŸaşılığı tamamen ortadan kaldırmak için birden fazla cerrahi gerekmesidir. Her cerrahi müdahalede olduÄŸu gibi küçük de olsa enfeksiyon riski, kanlanma görülebilir.